Làm thế nào để thông minh?

1-    Mong muốn mình giỏi hơn là mong muốn có từ rất lâu của con người, kể từ khi con người phát triển ý thức, và nhất là tranh đua trong cộng đồng. Biện pháp biến ước mơ ấy thành hiện thực thông thường trông cậy vào thức ăn hay dược liệu quý hiếm. Thời buổi bây giờ hay nghe báo đài quảng cáo: "Các mẹ muốn con nhỏ thông minh, nên nuôi bằng sữa XYZ có nhiều DHA..."

Phân tử lập thể Docosahexaenoic acid (DHA)

2-    Hóa ra cung cấp đủ DHA cho bà bầu và nhũ nhi, tức là bảo đảm cho não bộ đứa trẻ phát triển tốt vì DHA là chất liệu quan trọng để tạo nên cấu trúc não. Cần chú ý rằng quảng cáo thường nói lố! Đứa trẻ thiếu DHA trong giai đoạn bào thai phát triển và giai đoạn chào đời sau đó, thì việc phát triển về trí tuệ, tâm thần có bị ảnh hưởng trì trệ (theo thống kê). Nhưng việc cung cấp đầy đủ DHA sẽ không làm trẻ thông minh thêm! Bởi vì thông minh chỉ được quyết định bởi di truyền và tập luyện. Chế độ dinh dưỡng tốt chỉ có tác dụng hỗ trợ nhằm phát huy tối đa những tiềm năng di truyền sẵn có.

3-    Một chế độ dinh dưỡng tốt cho trí tuệ thông thường là chế độ ăn của giới trung lưu tại Việt Nam (2014). Tôi viết câu nầy phải được hiểu: Dù bạn nghèo nhưng bạn cần cù thì bạn vẫn thông minh như thường! (Lấy cần cù bù thông minh là lẽ đó, vì thông minh cũng một phần do rèn luyện, học tập.)

Nói là chế độ ăn của giới trung lưu, vì chế độ ăn phải bảo đảm đầy đủ đạm (thịt, trứng, cá, đậu). Mà ăn thịt (cá) cho no (= thịt nhiều cơm ít) thì phải tốn khá nhiều tiền đấy. Lương trung bình hai vợ chồng công nhân sẽ không kham nổi cho nhà 3 miệng ăn (chồng, vợ và con) theo chế độ dinh dưỡng tốt. Tuy nhiên 2 vợ chồng nhịn miệng cho con nhỏ ăn thì cũng OK. Đến khi nó lớn (sức ăn nhiều) tính sau!

Người ta hay đề cập các vi chất cần thiết trong thực phẩm tốt cho trí tuệ là iod và sắt. Chất béo không no là DHA và ARA (Arachidonic Acid). Iod cần cho tuyến giáp phát triển, thiếu thì gây bệnh đần. Sắt bổ máu, thiếu thì gây bệnh thiếu máu làm chậm phát triển trí tuệ. Còn DHA và ARA là các thành phần lipit chính của não (và các bộ phận thần kinh khác). Nhóm nầy thường có trong cá biển. Nói chung, nếu ăn đầy đủ đạm thường đầy đủ các vi chất.

4-    Cần lưu ý mục 2 và 3 nêu trên tuy nói nhiều về thức ăn cho trẻ nhỏ, nhưng với người lớn có chế độ ăn như vậy, ít nhiều đầu óc cũng mở ra, vì ăn như thế thì không bổ mắt cũng bổ óc, không bổ ngang cũng bổ dọc mà!

Ngoài chuyện thông minh do di truyền, ta không thay đổi được, sự thông minh như đã nêu, cũng đến từ học tập và rèn luyện, ngay cả môi trường sống cũng tác động đến trí thông minh của mỗi cá nhân trong cộng đồng.

-        Môi trường sống: Trí tuệ trung bình một cá nhân trong thế giới chậm phát triển rõ ràng kém hơn trí tuệ trung bình một cá nhân ở thế giới phát triển. Dân tỉnh luôn kém nhạy hơn dân thành. Môi trường sống thực ra cũng là một dạng học tập mà thôi.

-        Rèn luyện: Tùy theo khả năng từng người, nên tiến hành các hoạt động nghề nghiệp, vì có thông minh hơn cũng nên dùng trong nghề. Công việc càng được diễn luyện đương nhiên sẽ được thực hành suôn sẽ, đấy là biểu hiện thông minh rõ nhất. Việc tập luyện sẽ ghi dấu ấn vào vỏ não, tạo nhiều liên kết. Thông minh chẳng qua là sự liên kết nhanh của vỏ não mà thôi.

Vỏ não và các vùng chức năng

5-    Con người tách khỏi lớp thú nhờ lao động. Chính việc vận động làm các vùng não tương ứng phát triển. Các vùng não luôn luôn có liên hệ và tác động lẫn nhau.

Với vận động và cảm giác, vỏ não gồm 2 nửa trái phải điều khiển thân đối diện phải trái. Vì thuận tay (phải hay trái) nên rõ ràng chỉ có một bên vùng vỏ não (trái hay phải) phát triển. Phần vỏ não còn lại kém phát triển chính là tiềm năng của mỗi cá thể.

Ví dụ: Người thuận tay phải (chiếm đa số) thì phần vận động của vỏ não trái phát triển, phần vận động của vỏ não phải kém phát triển hơn.

Khi chúng ta (vd: thuận tay phải) tập luyện tay trái được thành thạo, có nghĩa là bộ não ta thêm một vùng vỏ não được phát triển. Vỏ não phát triển nghĩa là nhiều liên kết tạo ra và phối hợp thuần thục. Điều nầy không chỉ nằm trong việc vận động mà còn kèm theo cảm giác, suy nghĩ… vì như đã nói, các vùng não luôn luôn tác động lẫn nhau. Ví dụ bạn xỏ kim bằng tay trái: đó không phải đơn giản là việc vận động đưa chỉ vào lỗ kim, mà phối hợp mắt nhìn, tay giữ thăng bằng khỏi run, óc suy nghĩ phán đoán góc xỏ chỉ…

Tập vận động tay chân không thuận như vậy sẽ làm tăng phản ứng vỏ não, và đấy chính là tiền đề của sự thông minh, hay nói cách khác, tập vận động thành thạo tay (chân) không thuận cũng làm tăng trí thông minh!

Nói dại mồm: Nếu ta thực hiện các công việc thường ngày bởi cả 2 tay, lỡ tai nạn hay bệnh tật bất ngờ liệt nửa người, ta vẫn sống tốt vì nửa người còn lại vẫn quen công việc thường ngày…

Tôi, thuận tay phải, khoảng 10 năm trở lại, một số công việc thường ngày đơn giản, đã giao tay trái đảm đương, chả biết hiệu quả gì không, nhưng vẫn thấy người trẻ, khỏe, nghĩ thông nhiều việc. Mà cho dù ít hiệu quả đi nữa, nó vẫn là lý luận khoa học để tôi tin hơn là ngu ngơ tin vào quảng cáo, hoặc ai đó mách lẻo, như bao chuyện: sừng tê, cao hổ… Ôi thật buồn cười và đáng thương!

-------------
Xem trực tiếp toàn bộ blog Chuyện Linh Tinh