Kiến trúc sư trở thành Cha tinh thần của công nghệ nano

1- Nói đến Kiến trúc sư là nói đến những người thiết kế những công trình vĩ mô: những tòa nhà cao lớn, những cây cầu vĩ đại hay những đường hầm hun hút xuyên biển; thế nhưng có một Kiến trúc sư lại trở thành Cha tinh thần của công nghệ nano = vật liệu 1 phần tỉ mét, đó là Kiến trúc sư Richard Buckminster Fuller.

2- Kiến trúc sư Buckminster Fuller rất thích các khung kết cấu từ các hình đa giác đều, những khung như vậy vừa tăng độ bền lại giảm khối lượng. Trong các hình đa giác đều liên kết, hình lục giác đều được dùng khá nhiều trong các kiến trúc vòm cầu của ông.

3- Cũng trong thập niên 1960, ông đã tính toán cho các mảnh da ghép bóng đá: Trái banh của Fuller sử dụng 20 mảnh lục giác đều + 12 mảnh ngũ giác đều lần đầu tiên được sử dụng tại Vòng chung kết World Cup 1970 ở Mexico (trái Adidas Telstar).

4- Năm 1985, công trình nghiên cứu về C60 được công bố: Đó là một khối cầu mà 60 nguyên tử carbon phân bố đều trên đó: Chúng tạo thành đỉnh của các hình lục giác và hình ngũ giác. Cứ 5 hình lục giác đều bao quanh 1 hình ngũ giác đều, y chang trái bóng đá Telstar!

5- Đấy là một điều hết sức ngạc nhiên và kỳ thú: cấu trúc nano vi diệu, sắp xếp vị trí carbon hết sức tỉ mỉ và chính xác, lại được mô tả rõ ràng trước đó qua các mảnh ghép trái bóng của Buckminster Fuller. Ngày 9/9/85, để tưởng nhớ đến Buckminster  Fuller,  phân tử C60 được đặt tên là Buckminsterfullerene, hay Fullerène hay Buckyballs (Bucky là tên thân mật của Buckminster).

[Công trình đoạt giải Nobel vào năm 1996.]

Kiến trúc sư Richard Buckminster Fuller đã trở thành Cha tinh thần của công nghệ nano như thế đó!