Trước khi thuốc ngừa thai ra đời, vợ chồng nói chung hay phụ
nữ nói riêng rất khó làm chủ chuyện sinh nở của mình: hễ "gần" là có
thai, và hậu quả là gia đình đông con: người vợ càng ngày càng suy yếu vì quanh
năm hay suốt đời cứ phải mang thai, rồi đẻ và chăm sóc đàn con, chưa kể hiểm
nguy tái biến sản khoa rình rập. Con đông nên người phụ nữ phải quanh quẩn
trong nhà, phải lệ thuộc kinh tế và tình cảm vào chồng, ít giao tiếp xã hội và
tầm nhìn, kiến thức hạn chế.
Tháng 5 năm 1960, Cơ quan Quản trị Thực phẩm và Dược phẩm
Hoa Kỳ, FDA, chấp thuận viên thuốc ngừa thai đầu tiên trên thế giới. Từ đó đến
nay hằng trăm triệu phụ nữ trên khắp thế giới dùng nó, và nhờ nó, giới phụ nữ
đã và đang dần dần có vị thế tốt hơn: Chủ động trong sinh đẻ và đẻ ít con khiến
tỉ lệ tử vong phụ nữ do sinh sản giảm, sức khỏe phụ nữ tốt hơn, và nhất là
người phụ nữ có nhiều thời gian hơn để tham gia các mặt của xã hội hơn là ru rú
làm việc nhà.
Các loại Thuốc ngừa thai bán trên thị trường đa số là thành
phẩm phối hợp nội tiết tố nữ. Về nguyên tắc nó thuộc nhóm "Thuốc độc bảng
B", tuy nhiên xem như thành phẩm giảm liều để có thể phân phối rộng rãi
trên thị trường. Điều nầy có nghĩa là để dùng thuốc ngừa thai, chị em phụ nữ
nên được Thầy thuốc kiểm tra kỹ lưỡng trước khi chỉ định dùng. Việc dùng rộng
rãi thuốc ngừa thai đem lại nhiều lợi ích hơn tác dụng phụ mà thuốc gây nên.
8 trường hợp không dùng thuốc ngừa thai:
1. Chu kỳ kinh nguyệt
không đều
Nếu bạn thường xuyên bị tắc kinh thì không nên uống thuốc
ngừa thai vì thuốc ngừa thai có thể gây ra tác dụng phụ là rối loạn kinh
nguyệt. Tốt nhất cần khám bệnh để xác
định nguyên nhân và chữa trị trước khi dùng thuốc ngừa thai.
2. “Quan hệ” không liên tục
Sử dụng bao cao su là
biện pháp thích hợp nhất trong thời kì này. Nếu trót quên không dùng bao cao
su, bạn cần dùng thuốc ngừa thai khẩn cấp để tránh mang thai ngoài ý muốn.
Tuy nhiên, bạn cần nhớ rằng, loại thuốc này chỉ được uống không quá 2
lần/tháng.
3. Trong thời kỳ mới làm mẹ
Tốt nhất là không nên
uống thuốc ngừa thai, bởi vì bạn mới làm mẹ thì nhất định là sẽ bận rộn và rất
có thể sẽ quên mất việc sử dụng thuốc ngừa thai dẫn đến ngừa thai thất bại.
Nếu muốn, chọn loại dành cho phụ nữ có con bú.
Sử dụng bao cao su sẽ thuận tiện hơn cho bạn rất nhiều. Nếu
bạn sinh con theo cách sinh thường thì bạn có thể xem xét tới biện pháp đặt
vòng để ngừa thai.
4. Bạn hoặc là anh ấy bị viêm gan B
Nếu như bạn là người mắc bệnh viêm gan B, vậy thì bạn không
tiện dùng các loại thuốc ngừa thai vì nó
sẽ làm tăng thêm gánh nặng cho gan và khiến cho bệnh càng trở nên nặng hơn.
Đặt vòng tránh thai cũng không được khuyến khích vì nó làm cho chức năng gan
kém đi, dẫn đến giảm Prothrombin trong cơ thể và ảnh hưởng đến chức năng làm
đông máu, rất dễ bị chảy máu.
Lựa chọn hàng đầu cho bạn lúc này là sử dụng bao cao su, nó có thể tránh được việc lây nhiễm viêm gan B qua
đường tình dục. Các phương pháp ngừa thai khác đều không có tác dụng làm
rào cản ngan chặn các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục.
5. Bạn mắc một số bệnh về tim, cao huyết áp, tiểu đường
hoặc viêm thận
Không nên thử sử dụng
bất kỳ phương pháp uống hoặc tiêm, hay đặt dưới da bất kỳ một loại thuốc ngừa
thai nào, bởi vì như vậy sẽ làm cho bệnh của bạn có nguy cơ nặng hơn so với ban
đầu.
Tốt nhất là nên sử dụng các cách ngừa thai như bao cao su,
màng ngừa thai. Bởi vì bệnh của bạn sẽ tăng thêm nguy hiểm cho những lần mang
thai trong tương lai, cho nên nếu như có quyết định là không sinh con nữa, thì
cũng có thể dùng biện pháp triệt sản.
6. Đối với người bị viêm âm đạo
Nếu bị viêm âm đạo, bạn cần cẩn trọng khi dùng bao cao su,
bởi vì cao su có thể làm nặng thêm các triệu chứng của viêm âm đạo hoặc dị ứng
âm đạo.
Trong tình huống này tốt nhất là bạn nên đi khám để điều trị
khỏi bệnh trước khi muốn có quan hệ tình dục trở lại. Nếu tình trạng viêm nhiễm
tương đối nhẹ, thì bạn có thể dùng thuốc ngừa thai.
7. Đối với người bị xói mòn cổ tử cung hoặc bệnh viêm
vùng chậu mãn tính
Tốt nhất là bạn nên khuyên anh ấy dùng bao cao su, hoặc sử
sụng phương pháp tính ngày an toàn nếu chu kì của bạn rất đều đặn. Nên chữa
bệnh lành trước khi dùng thuốc ngừa thai.
8. Có khối u ở ngực
Nếu như chẩn đoán khối u không rõ ràng, hoặc có khả năng
chuyển thành ác tính, thì nhất định là
bạn không được dùng bất cứ loại thuốc ngừa thai nào, để tránh làm cho bệnh tình
trở nên nặng hơn. Bạn nên dung cách ngừa thai khác như dùng bao cao su hoặc
là vòng tránh thai.
Các tác dụng tốt ngoài ngừa thai:
1- Ngăn ngừa và điều
trị mụn
Nguyên nhân hàng đầu gây ra mụn chính là do nội tiết.
Khi cơ thể bài tiết ra quá nhiều chất nhờn, lỗ nang chân
lông bị nghẽn lại gây ra mụn. Tuy nhiên, nếu bạn sử dụng thuốc ngừa thai hàng
ngày, tình trạng này sẽ được cải thiện đáng kể. Bởi, hầu hết các thuốc ngừa
thai đều chứa chất dẫn xuất estrogen – hormone giới tính nữ có tác động tích
cực với da.
Estrogen làm giảm mức độ sản xuất tuyến nhờn trên da, giúp
lỗ chân lông luôn thông thoáng và se khít, hạn chế tối thiểu sự xuất hiện của
mụn. Đó là một trong số những tác dụng của thuốc ngừa thai hàng ngày được nhiều
người biết đến nhất.
2- Hạn chế các cơn đau
trong kì kinh nguyệt
Khi bạn đang uống thuốc ngừa thai hàng ngày thì sự rụng
trứng sẽ không xảy ra. Mỗi khi kì kinh nguyệt đến, môi trường trong tử cung sẽ
không có nhiều sự thay đổi như thường lệ.
Thuốc có tác dụng làm mỏng niêm mạc tử cung, bởi thế, số
ngày diễn ra kinh nguyệt được rút ngắn. Hơn thế nữa, sự co thắt tử cung cũng
được hạn chế đáng kể, những cơn đau dữ dội sẽ không xuất hiện nhiều nữa.
3- Giảm hội chứng tiền
kinh nguyệt
Một tác dụng của thuốc ngừa thai hàng ngày nữa là có thể
giúp giảm hội chứng tiền kinh nguyệt. Hội chứng tiền kinh nguyệt là sự biến
động mức độ hormone trong cơ thể. Tình trạng xảy ra từ 7-14 ngày trước khi kinh
nguyệt xảy ra, nó đi kèm với một loạt các triệu chứng như căng thẳng, khó chịu,
rối loạn cảm xúc, tức ngực, đau bụng…
Thuốc ngừa thai hàng ngày là một biện pháp ngăn ngừa hội
chứng này diễn ra. Trong thành phần của thuốc có chứa astrogen và progestin
giúp giảm nồng độ hormone kích thích, giúp ổn định và điều hòa nội tiết tố.
Tuy nhiên, hội chứng tiền kinh nguyệt có khá nhiều triệu
chứng khác nhau, mỗi triệu chứng lại có một loại thuốc cụ thể, thích hợp để
điều trị. Vì thế, bạn hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ phụ khoa để có sự lựa
chọn sáng suốt nhé!.
4- Điều trị lạc nội tử
cung
Lạc nội mạc tử cung- một bệnh phụ khoa, trong đó phần niêm
mạc tử cung (nội mạc tử cung) xuất hiện trong các phần khác trong khung xương
chậu (khoang bụng, bàng quang, trực tràng, vòi trứng và buồng trứng…). Bệnh gây
ra những cơ đau nghiêm trọng, nặng hơn nữa, bệnh nhân bị lạc nội mạc tử cung có
thể bị vô sinh.
Sử dụng thuốc ngừa thai có thể góp phần ngăn chặn phần nào
sự xuất hiện của hiện tượng này. Ngoài ra, thuốc cũng có tác dụng làm giảm mức
độ kích thích sự phát triển của nội mạc tử cung ở những bệnh nhân đang có triệu
chứng của bệnh.
5- Điều hòa kinh nguyệt
Hàng tháng, ở bộ phận sinh sản của người phụ nữ sẽ có một
nang noãn phát triển và rụng đều đặn, nếu không được thụ thai, hiện tượng hành
kinh sẽ xảy ra. Ở một số người, hiện tượng rụng trứng không đều, do đó chu kì
kinh nguyệt cũng diễn ra không đều đặn.
Để khắc phục được tình trạng rối loạn kinh nguyệt này, việc
sử dụng thuốc ngừa thai hàng ngày là việc cần thiết. Biện pháp này có thể dự
đoán khá chính xác sự khởi đầu chu kỳ kinh nguyệt tiếp theo tính từ thời điểm
chu kỳ trước diễn ra. Giúp điều hòa kinh nguyệt một cách đáng ngạc nhiên.
6- Hỗ trợ điều trị hội
chứng đa nang
buồng trứng ( PCOS)
Đa nang
buồng trứng là một bệnh ảnh hưởng lớn đến chu kì kinh nguyệt, khả năng có con,
nội tiết tố… của phụ nữ. Biểu hiện ban đầu của hội chứng này là kinh nguyệt
không đều, thường là dài và số lương máu kinh khá ít.
Thuốc ngừa thai được sử dụng để hỗ trợ điều trị một phần nào
đó ở bệnh nhân mang bệnh này. Mặc dù không thể chữa khỏi bệnh hoàn toàn nhưng
thuốc có tác dụng điều hòa nội tiết tố, làm giảm bớt và triệt tiêu một số triệu
chứng của bệnh.
Tuy nhiên, khi sử dụng thuốc ngừa thai hàng ngày với mục
đích này, bạn hãy tìm đến các bác sỹ chuyên khoa để được tư vấn sử dụng một
cách hiệu quả hơn.
Sử dụng thuốc ngừa thai
Thuốc ngừa thai làm dày niêm mạc xung quanh cổ tử cung tử
cung của phụ nữ - điều này làm cho tinh trùng gặp khó khăn trong việc
"xuyên qua" niêm mạc tử cung để tiếp xúc với trứng và thụ tinh. Thuốc
đồng thời cũng làm cho quá trình rụng trứng bị ngưng lại, nên không có chuyện
mang thai.
1- Loại viên uống hằng ngày: Gồm 21 viên trong chu kỳ
28 ngày.
Nếu vĩ có 28 viên, 7 viên cuối là thuốc bổ máu.
Ngày sạch kinh, uống 1 viên. Nên uống vào một giờ cố định để
dễ kiểm soát. Nên chọn sáng hay chiều vì nếu quên ta còn thời gian uống bù trong
ngày.
Với vĩ 21 viên, uống hết, nghỉ 7 ngày rồi uống lại, bất kể
kinh nguyệt còn hay hết.
Với vĩ 28 viên, uống vĩ nầy sang vĩ khác: đương nhiên uống
thuốc chính trước = viên màu trắng. 7 viên thuốc bổ màu nâu uống sau cùng.
Có 1 ngày quên: Hôm sau uống bù 1 viên ngay khi nhớ, và ngày
đó vẫn uống tiếp viên thường lệ.
Có 2 ngày quên: Hôm sau nữa uống bù 2 viên ngay khi nhớ, và
ngày đó vẫn uống tiếp viên thường lệ.
Quên 3 ngày: Không uống nữa, chờ kinh nguyệt ra và uống vĩ
mới!
Tác dụng phụ của thuốc tránh thai:
- Đau ngực
- Thay đổi tâm trạng
- Buồn nôn và đau đầu, chóng mặt, trầm cảm và trọng lượng
thay đổi.
2- Loại tiêm.
Thường tiêm 1 ống có thể ngừa 3 tháng.
Thuốc tiêm tránh thai có ưu điểm là tránh thai được lâu dài
(3 tháng) và có hiệu quả tránh thai cao (99,6%). Cơ chế tác dụng của thuốc là ức chế rụng
trứng gần như 100%. Ngoài ra, còn ức chế chất nhầy cổ tử cung cũng rất mạnh,
khiến cho tinh trùng không thể thâm nhập được để lên buồng tử cung, làm teo niêm
mạc tử cung khiến trứng khó có khả năng làm tổ.
Thuốc tiêm tránh thai là một trong những biện pháp tránh
thai thích hợp với phụ nữ đang nuôi con bú mà muốn tránh thai. Ngoài ra, thuốc
tiêm tránh thai còn rất phù hợp cho những phụ nữ bị tác dụng phụ do estrogen
(có trong viên TTT loại uống), hoặc không thể dùng được estrogen do chống chỉ
định, và những người hay bị các triệu chứng tiền kinh nguyệt như đau bụng nhiều
vào thời gian rụng trứng, thay đổi cảm xúc, mệt mỏi, tăng cân...
Tuy nhiên, thuốc tiêm tránh thai có nhược điểm là nếu chẳng
may có tác dụng phụ không chịu đựng được thì lại không thể đưa thuốc ra nhanh
khỏi cơ thể.
Một nhược điểm khác là hay gây rối loạn kinh nguyệt, hoặc
gây mất kinh. Sau khi tiêm thuốc tránh thai không thấy kinh nguyệt (vô kinh) là
do tác dụng phụ của thuốc, nhưng điều này không đáng ngại, không cần phải điều
trị.
3- Loại khẩn cấp: Có loại 2 viên Postinor hay loại
mạnh hơn: 1 viên
Ngày bình thường, người phụ nữ không uống ngừa thai.
Gặp nhau xong, người phụ nữ dùng loại thuốc nầy. Uống sau
giao hợp 1 viên càng sớm càng tốt. Nếu để lâu nhưng không quá 72 tiếng: uống 1
viên Postinor
và 12 tiếng sau lần uống đầu, đừng quên uống 1 viên Postinor
nữa, vĩ 2 viên là vì vậy.
Hiện có loại 1 viên mạnh: đến 120 giờ! = 5 ngày đêm
Trong 1 tháng, tối đa dùng 2 lần khẩn cấp.
Các thuốc ngừa thai phối hợp (2 nội tiết tố) thông thường:
có thể dùng 1 lần 4 viên = 1 viên khẩn cấp. cách dùng như mô tả ở trên.
(Loại thuốc ngừa thai 1 nội tiết tố progesterone dùng cho
phụ nữ có con bú: không dùng 4 viên như trên được.)
Hiệu quả: Thành công 75%. 25% vẫn có bầu!
Nếu dùng liều 2, hiệu quả thấp hơn.
4- Cách dùng ngoài ý!
Thuốc “dời” kinh
Một số phụ nữ bình thường không dùng thuốc ngừa thai. Nay vì
yêu cầu không muốn có kinh nguyệt trong một số ngày nhất định, đã dùng thuốc
ngừa thai, liều bình thường ngày 1 viên, uống kéo dài qua những ngày cần.
Ví dụ: Chị X chu kỳ KN đều, sắp có khoảng ngày 14 hay 15.
Nhưng cơ quan tổ chức du lịch từ 13 đến 18. Để chắc ăn, chị X bắt đầu uống từ
ngày 12, mỗi ngày 1 viên cho đến ngày về nhà 19 thì không uống nữa.
Khi ta ngừng dùng
thuốc: 3 ngày sau sẽ có kinh nguyệt chu kỳ mới!
